Thursday, November 15, 2007

Spesiale Kind en die Vragmotor Rushawe

Om nie bevooroordeeld te wees nie, het ek ‘n gestremde persoon aangestel in my vragmotor rushawe restaurant. Sy plasings beampte het my verseker dat hy ‘n goeie en betroubare tafelskoonmaker sou wees. Ek het nog nooit ‘n verstandelik gestremde werknemer gehad nie en ek was nie so seker ek wou een hê nie. Ek was nie seker hoe my kliënte sou optree teenoor Stevie nie. Hy was kort, ‘n bietjie geset en het die gladde gelaatstrekke en dik-tong uitspraak van Down Sindroom gehad.

Ek was nie bekommerd oor die meeste van my vragmotor bestuurder kliënte nie, hulle gee gewoonlik nie om wie maak hul tafel skoon nie net solank as die vleisdis lekker is en die pasteie tuisgemaak is. Wat my bekommer is die ander mense soos die gladdebek kollege studente wat klas toe gaan, die yuppie snobs wat so suutjies onder die tafel hulle eetgerei blinkvryf omdat hulle bang is hulle tel een of ander kiem op en die witboordjie besigheids manne met hul onthaaltoelae wat dink elke vragmotor rushawe restaurant meisie hou daarvan as daar by hulle aangelê word.
Dit was dié mense waarvoor ek bang was dat hulle ongemaklik is met Stevie in die omtrek. Dus, het ek hom maar fyn dopgehou die eerste paar weke.
Ek was verniet bekommerd want na die eerste week het Stevie my hele personeel om sy kort dik vingertjie gedraai. Binne die eerste maand het die gereelde vragmotor bestuurder kliënte hom aangeneem as hul amptelike vragmotor rushawe gelukbringer.

Hy was soos ‘n normale 21 jarige in denims en Nike tekkies, gretig om sy werk te doen. Elke sout en peper potjie was presies op sy plek, nie ‘n krummel of koffie vlek te bespeur wanneer Stevie klaar die tafel opgeruim het nie. Ons grootste probleem was om hom te oortuig dat hy moet wag met die tafel skoonmakery totdat die kliënte klaar geëet het. Hy sou in die agtergrond rondhang en sy gewig verskuif van die een voet na die ander en die restaurant soos ‘n valk dophou totdat ‘n tafel leeg is. Daarna pyl hy met die spoed van witlig op die tafel af en versigtig plaas hy al die breekware en eetgerei op die trollie en begin die tafel netjies skoon te maak met ‘n paar behendige veë slae van sy vadoek. As hy vermoed ‘n kliënt hou hom dop verdiep die frons op sy voorkop van al die ekstra konsentrasie om die tafel mooi skoon te maak. Hy was baie trots daarop om sy werk presies reg te doen en mens kon jou maar net verwonder hoe hard hy probeer het om almal gelukkig te hou wat hy ontmoet het.

Met verloop van tyd het ons gehoor dat hy by sy verlamde weduwee moeder bly, die gevolg van verskeie operasies vir kanker. Hulle leef op hul sosiale toelaag van die staat en bly in ‘n staats huisie so 3 kilometer weg van die vragmotor rushawe . Hulle sosiale werker, wat Stevie gereeld kom besoek het, het erken dat die twee mensies in die papierwerk van die burokrasie verlore geraak het. Geld was baie skaars en die geld wat ons hom betaal het was sekerlik die verskil tussen hulle twee wat saam bly en Stevie wat na ‘n inrigting gestuur word. Dis hoekom daar in die restaurant ‘n baie somber atmosfeer geheers het daardie oggend in laat Augustus, die eerste oggend in 3 jaar dat Stevie nie vir werk opgedaag het nie.

Hy was by die Mayo Kliniek in Rochester waar hulle vir hom ‘n nuwe hartklep ingesit het. Sy sosiale werker sê dat mense met Down Sindroom gewoonlik baie vroeg in hul lewe hart probleme ontwikkel en dat die operasie nie onverwags was nie. Die kanse is baie goed dat die operasie suksesvol sal wees en dat hy binne ‘n paar maande weer sal kan werk. ‘n Golf van verligting het oor die werknemers gespoel toe hulle hoor dat die operasie suksesvol afgeloop het. Frannie, my hoof kelnerin, het ‘n vreugdes kreet laat hoor en het ‘n blydskaps dansie in die gange van die restaurant gedoen.

Belle Ringer, een van ons gereelde vragmotor bestuurder kliënte, het gestaar na die 50 jarige ouma van vier terwyl sy haar blydskaps dansie in die gang doen langs sy tafel. Frannie bloos bloedrooi, stryk haar voorskoot plat en gluur vir Belle Ringer aan met ‘n ondeunde glimlag. “OK, Frannie, waaroor gaan die opgewondenheid?” vra hy. “Ons het nou net tyding ontvang dat Stevie uit die teater is en dat die operasie suksesvol was.” “Ek het gewonder wat het van hom geword. Ek het ‘n nuwe grappie wat ek hom wou vertel. Waarvoor is hy geopereer?” Frannie lig gou vir Belle en die twee ander vragmotor bestuurders saam met hom in oor Stevie se operasie, en sy sug. “Ai, ek is so bly dat die operasie suksesvol was, maar ek weet nie hoe hy en sy ma al die rekeninge gaan hanteer nie. Soos ek verstaan kom hulle elke maand skaars uit met die geldjies soos dit nou gaan.”

Belle Ringer knik sy kop ingedagte en Frannie is haastig weer daar weg om die ander tafels te gaan bedien. Aangesien ek nog nie tyd gehad het om ‘n ander tafelskoonmaker te kry in Stevie se plek nie, het die kelnerinne hul eie tafels skoongemaak en opgeruim totdat ons besluit het wat om te doen. Na afloop van die oggend stormloop kom Frannie in my kantoor in. Sy het ‘n papier servet in haar hand en ‘n snaakse uitdrukking op haar gesig. “Wat is aan die gang?” vra ek. “Ek kon nie by die tafel uitkom waarby Belle en sy vriende gesit het totdat hulle alreeds weg was nie.: sê sy. “Dit was opgevou en onder ‘n koppie koffie geplaas.” Sy gee aan my die servet en drie $20 note val op my tafel toe ek dit oopmaak. Aan die buitekant in groot vet letters was geskryf “ Ietsie vir Stevie”.

“Pony Pete het my ook gevra wat aan die gang is” sê sy, “so toe vertel ek vir hom van Stevie en sy ma en al hulle probleme en toe gee hy vir my hierdie.” Sy gee my nog ‘n servet waarop geskryf is “Ietsie vir Stevie”. Twee $50 note was opgevou binne die voue van die servet. Frannie kyk na my met baie tranerige oë en sê net. “vragmotor bestuurders – jy kan nie help om lief te wees vir hulle nie”.

Dit was drie maande gelede. Vandag is Dankseggingsdag, die eerste dag wat Stevie veronderstel is om terug te wees by die werk. Sy plasings beampte sê dat hy die dae getel het vandat die dokter gesê het hy kan weer begin werk en dit maak nie saak dat vandag ‘n vakansiedag is nie. Hy het die afgelope week 10 keer gebel om seker te maak ons weet dat hy vandag kom werk, bang dat ons hom dalk vergeet het of dat sy werk in gevaar is. Ek het reëlings getref dat sy ma hom vandag vergesel na sy werk toe en ek het hulle in die parkeerarea ontmoet. Ek het hulle binne genooi vir ‘n partytjie om te sê ons is bly dat hy terug is by die werk. Stevie was baie maerder en bleker maar kon nie ophou glimlag vandat hy ingekom het by die restaurant nie en haastig oppad is na die agter kamertjie waar sy voorskoot en trollie vir hom wag nie.
“Wag so bietjie Stevie – nie so haastig nie” sê ek aan hom en neem hom en sy ma aan die arm. “Werk kan so klein rukkie wag. Om jou terugkoms te vier, ontbyt vir jou en jou ma is vandag op my.” Ek lei hulle na ‘n groot eethoekie aan die agterkant van die restaurant. Ek kon voel hoe word ons agtervolg deur die res van die personeel soos ons deur die restaurant stap. Terwyl ek so oor my skouer loer sien ek tafel vir tafel hoe die vragmotor bestuurders glimlag, opstaan en die prosessie volg. Ons stop voor die groot tafel in die eethoekie. Die oppervlak van die tafel was vol koffie koppies, pierings en borde. Almal staan so half skeef van al die servette wat onder hulle ingedruk is.

“Eerste ding wat jy sal moet doen Stevie, is om eers die gemors skoon te maak.” sê ek in ‘n gemaakte ernstige stemtoon. Stevie kyk na my en toe na sy ma, trek een van die servette uit. Op die buitekant is gedruk ”Ietsie vir Stevie”. Toe hy die servet optel val daar twee $10 note uit op die tafel. Stevie staar na die geld en toe na al die servette onder die koppies, pierings en bordjies, elkeen met sy naam daarop gedruk of geskryf. Ek draai toe na sy ma toe, “ Daar is meer as $10 000 in kontant en tjeks op die tafel, alles van vragmotor bestuurders en vervoer maatskappye wat gehoor het van julle probleme. Gelukkige Dankseggingsdag!”

Wel op daardie stadium het dit baie raserig geraak in die restaurant met fluite, handeklap en hier en daar ‘n paar trane ook. Maar weet jy wat is die snaaksste? Terwyl almal besig was om hand te skud en mekaar ‘n druk te gee was Stevie met ‘n groot glimlag en ek bedoel ‘n groot glimlag besig om die tafel op te ruim van al die koppies, pierings en borde. Die beste werker wat ek nog ooit gehuur het!

Plant ‘n saadjie en kyk hoe dit groei.

No comments: