Monday, November 12, 2007

Groente en Albasters

Gedurende die laaste jare van die depressie, in ‘n klein Idaho gemeenskap, het ek gereeld gestop by Mnr. Miller se vars plaas produkte padstal. Kos en geld was steeds uiters skaars en ruilhandel was nog ‘n baie algemene praktyk.

Op ‘n dag was Mnr Miller besig om vir my vroeë aartappels in ‘n sak te plaas. Ek het ‘n jongerige seun opgemerk, baie fyn gebou en met fyn gelaatstrekke. Sy klere was gelapte maar skoon. Met hongerig oë het hy die mandjie met vars geplukte ertjies bewonder.

Ek het vir die aartappels betaal maar was ook gelok na die uitstalling van die vars geplukte ertjies. Ek is gek na room ertjies en vars aartappels. Terwyl ek die ertjies bekyk kan ek nie help om die gesprek te hoor tussen Mnr Miller en die jong seun nie.

“Hallo Barry, hoe gaan dit vandag met jou?”

“Hallo, Mnr Miller, goed dankie. Bewonder net die ertjies…hulle lyk darem baie lekker.”

“Hulle is baie lekker, Barry. Hoe gaan dit met jou ma?”

“Goed. Sy word by die dag sterker.”

“Mooi. Enige iets waarmee ek jou kan help?”

“Nee, meneer. Ek kyk maar net die ertjies.”

“Wil jy van hulle saamvat huistoe?”

“Nee, meneer. Ek het niks waarmee ek daarvoor kan betaal nie.”

“Wel. Wat het jy wat jy in ruil kan bied vir van die ertjies?”

“Al wat ek hier het is my gunsteling albaster.”

“Is dit so? Laat ek dit sien.”

“Hier’s dit. Sy’s ‘n pragstuk.”

“Dit kan ek sien. Hmmmmmm, enigste ding is die een is blou en ek soort van hou meer van rooi. Het jy ‘n rooie soos die by die huis?”

“Nie presies nie……maar amper.”

“Sê jou wat. Vat die sakkie met ertjies saam huistoe en volgende keer as jy weer hier verbykom bring die rooi albaster dat ek kan sien of ek daarvan hou.”

“Sal so maak. Dankie Mnr Miller.”

Mev Miller, wat naby hulle gestaan het, kom om my te help. Met ‘n glimlag sê sy, “Daar is twee ander seuns in ons gemeenskap soos hy, al drie bly in baie arm omstandighede. Jim is mal daaroor om met hulle te onderhandel oor ertjies, appels, tamaties of wat ookal. Wanneer hulle terugkom met hulle rooi albasters, hulle kom altyd, dan besluit hy maar hy hou eintlik nie van rooi nie en stuur hulle terug huistoe met ‘n sak groente en vrugte vir ‘n groen albaster of miskien ‘n oranje een.”

Ek verlaat die padstal met ‘n glimlag en beïndruk met die man. ‘n Klein rukkie later trek ek na Colorado maar ek vergeet nie die storie van die man, die seuns en die ruilhandel nie.

‘n Klompie jare het verbygegaan, elke een vinniger as die vorige. Onlangs het ek die geleentheid gehad om ou vriende te besoek in daardie selfde Idaho gemeenskap. Terwyl ek daar was hoor ek dat Mnr Miller oorlede is. Die aand kon die mense na sy lyk gaan kyk en afskeid neem, ek weet my vriende wou graag gaan en ek stem in om hulle te vergesel.

By ons aankoms by die lykshuis val ons in die ry in om die familie van die oorledene te ontmoet en ons simpatie te betuig asook woorde van bemoediging aan te bied. Voor ons in die ry was drie jong manne. Die een was in weermag uniform en die ander twee met netjiese gesnyde hare, donker pakke en wit hemde …..lyk baie professioneel.

Hulle nader Mev. Miller wat baie besadigd en met ‘n glimlag by haar man se kis staan. Elke een van die jong manne gee haar ‘n druk, soen haar op die wang, gesels kortliks met haar en beweeg oor na die kis. Haar tranerige ligblou oë volg hulle een vir een soos hulle kortliks by die kis stop en elke een sy warm hand oor die koue bleek hand in die kis plaas. Elke een van hulle verlaat die lykshuis aangedaan en vee trane uit sy oë.

Volgende was ons beurt om Mev. Miller te ontmoet. Ek vertel haar wie ek is en noem die storie wat sy my vertel het van die albasters. Met oë wat glinster neem sy my hand en lei my na die kis toe.

“Daardie drie jong manne wat nou net hier weg is was die seuns van wie ek jou vertel het. Hulle het my nou net vertel hoe hulle die dinge waardeer het wat Jim hulle mee “geruil” het. Nou, ten einde laaste, wanneer Jim nie meer sy gedagte kan verander oor die kleur van die albaster of die grote daarvan nie…….. het hulle gekom om hulle skuld te betaal.”

“Ons het nooit die wêreld se rykdom gehad nie,” erken sy, “maar nou, sou Jim homself beskou het as die rykste persoon in Idaho.”

Met liefdevolle teerheid lig sy die lewelose vingers van haar oorlede man. Onder sy vingers lê drie pragtige, blink gepoleerde albasters.

Les:
Ons sal nie onthou word vir ons woorde nie, maar ons goeie dade.

Lewe word nie gemeet aan die aantal kere wat jy asemhaal nie, maar die geleenthede wat ons asem wegslaan.

Skrywer: Josh Mitchell, Grandville Michigan

No comments: